علت نام گذاری سنگ در نجف

دُر به معنی مروارید (اشاره به پاکی و سفیدی این سنگ) و در نجف (Dur-e-Najaf) به معنی “مروارید نجف” است که در زبان فارسی نیز به این گونه کوارتزهای شفاف دُر کوهی می گوییم. در گذشته مردم آنجا آن را “گوهر گوهرسنگها” می خواندند. 

در نجف چیست و منابع آن در کجا قرار دارند؟

در نجف درواقع گوهرسنگی از خوانواده کوارتز (دی اکسید سیلیسیوم) به رنگ سفید شفاف یا شیشه ای میباشد. شاید بتوان آنرا نوعی کریستال کوارتز شفاف (Clear Quartz) نامید. هرچه شفافیت آن بیشتر باشد ارزش و قیمت آن بالاتر می رود. معمولا آنهایی که از قسمت رودخانه استخراج می شوند شفافیت بالاتری نسبت به بقیه در زمین های دیگر آن منطقه دارند. 

همانند هر جای دیگر جهان بلورهای کوارتز در این منطقه بسته به کیفیتشان متفاوت اند و در این بین نوعی دیگر به اصطلاح مویی نجف وجود دارد که درواقع نوعی کریستال کوارتز با اینکلوژن یا همان درونگیرهای روتایلی هستند. 

چرا در نجف طرفداران زیادتری نسبت به کوراتزهای شفاف دیگر دارد؟!

از آنجایی که این سنگ فقط در منطقه بزرگ قبرستان وادی السلام و حوالی آن در نجف یافت می شود، منابع آن کمیاب و کشورهای دور کمتر با نام آن آشنایی دارند. وادی السلام در این شهر بین تپه ها و کوهها و محل عبور سیلاب مکانی با 5 میلون جسد بزرگترین گورستان در جهان است. جایی که نوح، هود، آدم و همچنین امام علی (ع) در آن دفن شده اند.

بدیهی است که همین ویژگی های خاک وادی السلام با ذرات وجود این انسان های بزرگ سبب شده است که این گوهرسنگ نزد مسلمانان و بخصوص شیعیان اهمیت معنوی بالایی داشته باشد زیرا این سنگ طی هزاران سال در این خاک رشد کرده و به دست ما رسیده است.

در حسینی نجف چیست؟

نوعی کوارتز وجود دارد که به در حسینی یا دُر خونی معروف است که درواقع از نظر علمی همان کوارتز توت فرنگی (Strawberry Quartz) بوده که به دلیل داشتن انواع میانباره های اکسید آهن در چهار فرم مختلف(مثل ترکیب اکسید آهن با گوتیت، لیمونیت، هماتیت و..) خطوط و رگه های رنگ قرمز داشته و خود سنگ نیز میتواند شفاف باشد که معمولا در بین کوارتز ها نمونه های باکیفیت آن کمیاب تر است. در خیلی از نقاط دنیا به خصوص قزاقستان و روسیه، برزیل یافت می شود. نمونه های سنتتیک و مصنوعی آن نیز  با نام Cherry Quartz یا کوارتز گیلاسی در بازار فروخته میشود که گاهی حتی صرفا شیشه هستند. ظاهرا این نمونه ها از اطراف نجف عراق آمده و با همین نام مشهور هستند. 

شاید نام در حسینی به تشبیه قطرات خون حسین (ع)، در نجف به علت مکان مقدس آن و یا عقیق یمنی به همراه حدیث ها و روایات آن همگی سبب شده اند که برند آنها همواره با قیمت بالاتری به زائران و خریداران مسلمان فروخته شود. چه بسا بسیاری از نمونه های سنگهای ایرانی با همان کیفیت باید تحت نام آنها فروخته شوند!

*

تقاضای بسیار این گوهرسنگ به همراه منابع بسیار محدود آن باعث شده سنگهای تقلبی از آن در بازارهای مختلف به وفور دیده شوند. از شیشه گرفته تا کوارتز شفاف که در ایران نیز بسیار فراوان است تا جایی که از کرمان یا خراسان نیز کوارتزهای شفاف را تراشیده و به نجف می فرستند و در آنجا به عنوان دُر نجف به زائران و خریداران با قیمت گزافی می فروشند!

گاهی خود فروشندگان نیز در تعیین مکان استخراج این سنگ تردید دارند. چیزی که درباره این گوهرسنگ اهمیت دارد “منبع استخراج شده آن یعنی نجف” است زیرا برای خریدار بار معنوی خاصی به همراه دارد. یکی از بازارهای محلی که می توان در نجف اصل را تهیه کرد بازار قدیمی السوق الكبير در شهر نجف است.

خواص سنگ در نجف از نظر باورهای مذهبی

در دین اسلام روایات متعددی راجب استفاده از این گوهرسنگ از زبان امام صادق نقل شده و سخنی نیز درباره مضرات در نجف دیده نشده است. در حلیه المتقین / 26 در باب خواص سنگ در نجف آمده است که :

هر که آنرا در دست کند به هر نظر کردنی به آن خداوند عالمیان زیارتی با حجی یا عمره ای در نامه او بنویسد که ثوابش ثواب پیغمبران و صالحان باشد و اگر خدا رحم نمی کرد بر شیعیان ما هر آیینه هر نگین آن به قیمت بسیار می رسید ولیکن خداوند آن را ارزان کرده است برای ایشان که توانگر و فقیر ایشان توانند در دست کرد.(امام صادق (ع)

به وضوح در این روایت مشخص می شود که این سنگ همانند عقیق دارای منابع زیادی بوده و هست. کمانکه در برزیل آمیتیست و یا سنگهای خانواده بریل و یا در ایران منبع فیروزه است. در جایی دیگر نیز امام صادق می فرماید: انگشتر در نجف سبب آسان شدن امور می شود (وسائل الشیعه).

  در برخی روایات دیگر نیز درباره خواص درمانی آن از نظر دور کردن انرژی منفی، احاطه بر دشمنان و پلیدی ها، ایجاد حس آرامش و رابطه با انرژی های معنوی والا اشاره شده است.

خواص در نجف از نظر ماورا

این سنگ به دلیل رنگ سفید و شفاف خود تمام چاکراها را تحت تاثیر قرار می دهد و تقریبا می تواند برای تمامی مقاصد متافیزیکی شامل درمانگری، گسترش هوشیاری، گشودن چاکرا، ارتباط با درک درونی، باز خوانی خاطرات نامحسوس، برقراری تعادل در قطبیت ها، ارتقای سطح مراقبه و رویابینی، جذب و ارسال عشق، خلق و کامیابی بکار رود. این سنگ به شکلی مفید با تمامی سنگهای دیگر هماهنگی دارد.

هرچند این متن بیشتر شبیه به کارهای جادوگری باشد با این حال ما به لحاظ تاریخی آن را ذکر می کنیم. بلیناس در کتاب عجایب المخلوقات / 140 در باب خواص انگشتر در نجف (در کوهی) آورده است که:

هر کس بلور بستاند چنانکه قمر به مشتری نگردد و نگینی بکند و بر آن نقش کند صورت مردی بر کرکسی نشسته، چوبی در دست گرفته، در زیر کرکس این پنج حرف کرده (ب س ع ا ل) و این نگین بر انگشتری برنج نهد و قدری کافور در زیر این نگین نهد و در انگشت دارد پیش خلایق محبوب بود و نباید جامه سیاه بپوشد و بلوط نخورد و خود را پاکیزه نگه دارد.بلیناس

خواص درمانی در نجف از نظر متون کهن

از جواهر نامه درباره خواص سنگ در نجف یا همان دُر کوهی (اساسا بلور شفاف) آمده است که:

هر که بلور با خود دارد خواب های پریشان بشوراند و چنانچه با خویشتن داشته باشد از درد دندان ایمن بود.کتاب جواهرنامه

در مخزن الادویه ص 558 نیز گفته شده : طبیعت آن سرد و خشک است. زداینده و تحلیل برنده است. آشامیدن آن جهت خرد کردن سنگ مثانه و ادرار بول و ضماد آن بر پستان جهت زیادتی شیر می باشد.

گفته شده جهت شارژ انرژی این سنگ می توانید ماهی یک یا دو بار در آب زلال از شب تا صبح زیر نور ماه قرار داده و سپس آنرا در مقابل خورشید قرار دهید تا خشک شود.